Asset Publisher
LASY REGIONU
LASY REGIONU
Las jest najważniejszym elementem naturalnego środowiska, bogactwem oraz dziedzictwem całego narodu. Na terenach silnie uprzemysłowionych, jak ma to miejsce w przypadku RDLP w Katowicach, spełnia funkcje najistotniejsze: ochronne, środowiskotwórcze i społeczne.
Las jest najważniejszym elementem naturalnego środowiska, bogactwem oraz dziedzictwem całego narodu. Na terenach silnie uprzemysłowionych, jak ma to miejsce w przypadku RDLP w Katowicach, spełnia funkcje najistotniejsze: ochronne, środowiskotwórcze i społeczne. RDLP w Katowicach jest jedną z 17-tu regionalnych dyrekcji w Polsce i jej zasięg terytorialny wynosi 25 049 km2. Na tym obszarze znajduje się ok. 754 tys. ha lasów. Regionalna Dyrekcja zarządza 634 tys. ha gruntów Skarbu Państwa ( w tym powierzchnia leśna 618 tys. ha) oraz prowadzi nadzór nad gospodarką leśną w lasach nie stanowiących własności Skarbu Państwa na powierzchni ok. 120 tys. ha.
· Przeciętna lesistość 30,5%,
· Przeciętna zasobność drzewostanów na 1ha 245m3,
· Przeciętny roczny przyrost 3,7m3 /ha,
· Przeciętny wiek drzewostanów 59 lat.
Lasy Naszego regionu położone są na terenie trzech krain przyrodniczo-leśnych: Śląskiej, Małopolskiej i Karpackiej o wysoce zróżnicowanych warunkach klimatycznych, fizjograficznych oraz siedliskowo-glebowych.
Udział siedlisk leśnych: |
|
borowe 56 % |
lasowe 27 % |
górskie 16 % |
olsy 1 % |
Udział gatunków lasotwórczych: |
Udział drzewostanów w klasach wieku: |
sosna, modrzew 66,4 % |
I klasa 13,5 % |
świerk 6,3 % |
II klasa 17,4 % |
dąb, klon, jawor, wiąz, jesion 8,2 % |
III klasa 19,8 % |
brzoza 5,7 % |
IV klasa 16,3 % |
buk 7,7 % |
V klasa 13,6 % |
jodła, daglezja 1,6 % |
VI klasa i starsze 7,9 % |
pozostałe 4,1 % |
Podstawowymi zagrożeniami dla trwałości lasów i ich zrównoważonego rozwoju w naszym regionie są nie tylko przemysłowe zanieczyszczenia atmosfery - pyłu i gazy oraz odkształcenia powierzchni ziemi spowodowane przez górnictwo, ale także coraz bardziej dotkliwie odczuwalne zjawiska o zasięgu globalnym: systematyczny wzrost średniorocznych temperatur spowodowany efektem cieplarnianym i obniżanie poziomu wód gruntowych.
Ponad 95% drzewostanów znajduje się pod wpływem szkodliwego oddziaływania przemysłu, o różnym stopniu nasilenia negatywnych objawów. Czynniki te mają negatywny wpływ na stan zdrowotny drzewostanów. Dzięki stosowaniu nowoczesnych technologii i stałemu ograniczaniu emisji gazów i pyłów przemysłowych, a przede wszystkim dzięki konsekwentnej pracy leśników zmierzającej do utrzymania i poprawy stanu lasów, ich przyszłość należy ocenić pozytywnie. Dodatkowo około 18 100 ha lasów znajduje się w strefie szkodliwego oddziaływania górnictwa. Powierzchnia drzewostanów, na której obserwuje się osiadanie terenu wskutek działalności górniczej (podziemna eksploatacja węgla kamiennego oraz cynku i ołowiu) sięga ok. 8 500 ha i dotyczy głównie nadleśnictw: Brynek, Chrzanów, Olkusz, Siewierz, Rybnik, Pszczyna, Kobiór i Katowice. Zawodnienie terenu spowodowane działalnością górniczą obserwuje się na ok. 730 ha, z czego 408 ha to zalewiska. Na terenie nadleśnictw: Chrzanów, Olkusz i Rudy Raciborskie, wskutek wydobywania na dużą skalę piasku podsadzkowego dla kopalń, uległo osuszeniu (lej depresyjny) ok. 9 570 ha drzewostanów.
Od kilku dziesięcioleci z powodzeniem prowadzi się przebudowę drzewostanów zwiększając udział gatunków liściastych. Zasada trwałego i zrównoważonego rozwoju znalazła swój wyraz we wdrożeniu ekologicznych zasad gospodarowania w lasach i utworzeniu Leśnego Kompleksu Promocyjnego "Lasy Beskidu Śląskiego". Sprawdzone w praktyce, maksymalnie zbliżone do naturalnych, zasady gospodarowania w lasach zostaną wdrożone na terenie całego regionu. Pomimo licznych zagrożeń, takich jak: pożary lasów, gradacje szkodliwych owadów i patogeniczne oddziaływanie grzybów, stan zasobów leśnych w siedemdziesięcioletniej historii Lasów Państwowych, a zwłaszcza w okresie powojennym, uległ znacznej poprawie. Powierzchnia leśna i zasoby drzewne na pniu wzrosły w tym okresie blisko o 30%.Leśnicy naszego regionu realizują z powodzeniem program "Polskiej Polityki Zrównoważonej Gospodarki Leśnej", jako bardzo ważny element polityki ekologicznej państwa, przyjętej w 1991 r. oraz w zgodzie ze zobowiązaniami międzynarodowymi przyjętymi na konferencji "Szczytu Ziemi" w Rio de Janeiro oraz Europejskich Konferencji Ministerialnych w Strasburgu i Helsinkach.
Asset Publisher
Asset Publisher
ochrona lasu
ochrona lasu
Do najistotniejszych szkodników pierwotnych nękających nasze lasy należą:
- szeliniaki, które regularnie nawiedzają uprawy leśne i wymagają zwalczania chemicznego na powierzchni od kilku do prawie 40-tu hektarów rocznie;
- osnuja gwiaździsta, występująca w starszych drzewostanach, której populacja ograniczana jest przy użyciu sprzętu lotniczego począwszy od lat 70-tych, z przerwami, do chwili obecnej, na powierzchni od kilkudziesięciu do ponad 200-tu hektarów rocznie.
Niezależnie od wyżej wymienionych szkodników monitoringiem objęta jest również brudnica mniszka oraz poproch cetyniak, które nie wystąpiły na naszym terenie w ilości zagrażającej trwałości lasu. Spośród szkodników wtórnych sosny należy wymienić cetyńce oraz przypłaszczka granatka, które są zwalczane poprzez bieżące usuwanie drzew zasiedlonych. Celem zwiększenia odporności ekosystemów leśnych na szkodniki prowadzone są działania profilaktyczne m. in. poprzez ochronę pożytecznej fauny owadożernej (np. grodzenie mrowisk, dokarmianie ptaków, wprowadzanie gatunków owocodajnych, stanowiących bazę żerową dla ptactwa).
W ostatnich latach istotnym problemem, w nielicznych na naszym terenie drzewostanach liściastych, stało się zamieranie dębów i jesionów, któremu towarzyszy występowanie szkodliwych owadów atakujących osłabione drzewa. Istotnym czynnikiem szkodotwórczym w uprawach i młodnikach są niektóre gatunki zwierząt łownych (np. jeleń, sarna, dzik). Ostatnio również chroniony bóbr, podtapiający drzewostany wszystkich klas wieku.
W celu ograniczenia szkód stosowane są zabezpieczenia mechaniczne w postaci ogrodzeń i osłonek przeciwspałowych, chemiczne - repelentami . Podejmowane są również działania zmierzające do zapewnienia odpowiedniej bazy żerowej przy jednoczesnym utrzymywaniu właściwej liczebności populacji zwierzyny w łowisku.
Coraz częściej występujące ekstremalne zjawiska pogodowe są również przyczyną powodującą liczne szkody we wszystkich drzewostanach. Do najczęściej występujących abiotycznych czynników szkodotwórczych zaliczamy na naszym terenie podtopienia (np. w 1997, 2010 r.), okiść, suszę, przymrozki, huraganowe wiatry. Przewaga siedlisk wilgotnych (64,3 %) oraz silne wiatry właśnie są przyczyną powstawania licznych wiatrołomów i wywałów. W wyniku działania huraganowych wiatrów w marcu 1990 roku usunięto 67 tys. m3 drewna, z tego w jednym tylko ówczesnym Leśnictwie Osowiec - 28 tys. m3. W listopadzie 2004 roku, z tych samych przyczyn, wycięto ok. 30 tys. m3 drewna. Huragan „Cyryl" (18/19 stycznia 2007 roku) spowodował szkody w ilości ok. 12,5 tys. m3.
Problemem, z którym leśnicy borykają się od lat, jest zaśmiecanie środowiska leśnego. Akcja „Czysty las" pochłania znaczne kwoty, które z roku na rok rosną pomimo zdawałoby się rosnącej świadomości ekologicznej społeczeństwa. Wypada jednak mieć nadzieję, że działania LP w zakresie edukacji z czasem przyniosą wymierne efekty.
Ochrona przeciwpożarowa
Lasy Nadleśnictwa Turawa w całości zaliczone zostały do I, najwyższej kategorii
zagrożenia pożarowego.
Na system obserwacyjno – alarmowy składają się: zlokalizowana na terenie Leśnictwa Jełowa dostrzegalnia pożarowa, patrole naziemne Służby Leśnej, patrole lotnicze, punkt alarmowo – dyspozycyjny.
Koordynacja działań w zakresie ochrony przeciwpożarowej prowadzona jest przez punkt alarmowo dyspozycyjny Nadleśnictwa, wyposażony w łączność radiową i telefoniczną.
Dla Nadleśnictwa opracowano szczegółowy plan alarmowania sił i środków, który zamieszczono w „Sposobie postępowania na wypadek powstania pożaru lasu", a znajdującym się również w posiadaniu KM i KP PSP. „Sposób postępowania …" został uzgodniony z właściwymi terytorialnie komendantami PSP i jest corocznie aktualizowany.
W ostatnim dziesięcioleciu (2004-2013) powstało 45 pożarów na powierzchni łącznej 12,87 ha. „Najbogatszy w pożary" był jednak rok 1992, kiedy to odnotowano 69 tego typu zdarzeń, na łącznej powierzchni 94,17 ha. Największy miał miejsce w dniu 29.08.1992 r. w leśnictwie Morcinek na powierzchni 22,64 ha.
Jak się okazało sprawcami wielu pożarów byli podpalacze, ujęci w 1992 i 2005r.
Dostrzegalnia pożarowa w leśnictwie Jełowa